Қоғамның әлеуметтік тұрақтылығы үшін ойын тәуелділігімен күрес
«Ана тілі» газетіне берген сұхбатында Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев ішкі және сыртқы саясаттағы 2024 жылғы негізгі оқиғаларға жан-жақты баға берді, сондай-ақ елдің әлеуметтік-экономикалық дамуын қорытындылады.
Орталық оқиғалардың бірі ойын тәуелділігімен күреске бағытталған заңның қабылдануы болды. Құжат букмекерлік кеңселер мен тотализаторларды жарнамалауға тыйым салуды, кәмелетке толмағандарды құмар ойындарға тартқаны үшін әкімшілік санкциялар енгізуді, сондай-ақ Борышкерлердің бірыңғай тізіліміне енгізілген адамдардың оларға қатысуына тыйым салуды қоса алғанда, ережелерді айтарлықтай қатаңдатады. Бұл шаралар қоғамға елеулі қауіп төндіретін қалайылау ауқымын барынша азайтуға бағытталған.
2024 жылдың сәуірінде Мәжіліс заң жобасын бірінші оқылымда мақұлдады. Ұсынылған нормаларға сәйкес құмар ойындарға 25 жасқа толған адамдар ғана қатыса алады. Казино мен букмекер кеңселерінің жарнамасын ғимараттардың қасбеттеріне орналастыруға тыйым салынады, ал eGov платформасы арқылы азаматтар құмар ойындарға қатысуға 10 жылға тыйым сала алады. Бұдан басқа, төленбеген кредиттері немесе алименттері бар азаматтар мөлшерлемелерге жіберілмейді.
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің мәліметінше, Қазақстанда 350 мыңнан астам адам қалайылыққа ұшырайды, олардың едәуір бөлігі — жастар. Ranking.kz талдау агенттігінің мәліметінше, 2023 жылы азаматтардың құмар ойындарына жұмсалатын шығындары 370 миллиард теңгеден асты.
«Жастар» ғылыми орталығының зерттеулері құмар ойындарға тартылған жастар санының өскенін көрсетеді: оны зиянды әдет деп санайтындардың үлесі 2022 жылы 1,2% -дан 2023 жылы 3% -ға дейін өсті.
2024 жылдың басынан бері мемлекеттік органдар құмар ойындарды жарнамалауға байланысты 5 мыңнан астам сайт пен сілтемелерді бұғаттады. 2021 жылдан бастап 36 ойын мекемесі, соның ішінде 28 букмекер кеңсесі мен алты тотализатор лицензиясынан айырылды.
Ойын тәуелділігімен күрес туралы заңның қабылдануы қазақстандықтардың әлеуметтік әл-ауқатын қорғау бойынша маңызды қадам болды. Бұл шаралар халықтың осал топтары үшін тәуекелдерді барынша азайтатын жағдайлар жасауға бағытталған.
Айдана Ақесина, ҚР Президенті жанындағы ҚСЗИ стратегиялық талдау бөлімінің бас сарапшысы