Көптен бері жазғым келіп жүрген. Қол тимеді. Қазір қолым бос. Пойыздамын. Қызымның арманын арқалап Көкшетауға бара жатырмын. Мұндайда ой серік. Өткен жолы Бекжігіт Сердәлі ағам грантқа түскендер жайлы пост жазды.
"Грантқа түскеніне емес, оқудан шығып кетпесе қуаныңдар" деген мағынада.
Оқуға түскен баланың оқудан қуылып кетуінен бұрын, түскенге дейінгі хал ахуалына тоқталайық. Біздің үйден екінші бала грант иегері атанды.
Екеуінің де бұл жолдағы күресі өзіме аян. Күні-түні көз майын тауысып оқыды. Уақтылы тамақтанбады, уақтылы ұйықтамады. Қыдыру, ойын-сауық, бәрінен баз кешті. Желкілдеп өсіп келе жатқан жас үшін бұл оңай емес.
Бірақ, соның бәрін "мақсатыма жетсем, армандаған мамандығыма түссем" деген талпынысқа айырбастаған бала үшін неге қуанбасқа?! Бұдан бірнеше жыл бұрыңғыдай телефон арқылы, "записка" арқылы, таныс-тамыр арқылы грантқа түсу мүмкіндігі болғанда ештеңе де демес едім.
Бірақ, бүгінгі грант иегерлерінің жүрегі жарыла қуанатындай жағдайы бар. Қуансын! Грантқа түскен әрбір баланың жетістігі жеке өзінің еңбегі. Ата анасының тірнектеп тапқан ақшасының арқасы.
Бұл орталықтардың ай сайынғы ақшасы да аз емес. Мемлекеттің ең төменгі жалақы мөлшеріне жете қабыл. Ал, енді осылай еңбек етіп университетке түскен баланың арманын ары қарай ұштай алмай, оқудан шығарып жатса онда ол университеттің және сол университеттің "құрметті ұстаздары мен профессорларының" кінәсі.
Қазір баланы ҰБТ-ға мектеп дайындамайды. Мектептің тіпті жұмысы да жоқ. Тек "бізден мынанша бала грантқа түсті" деп мақтануды ғана біледі. Бала 11-ші сыныпқа барған күннен бастап сыныптың чатында жетекшісінің өзі ҰБТ-ға дайындайтын орталықтардың ссылкасын жібереді. Грантқа түскен кез келген оқушы осындай дайындық орталықтарының жемісі.
Сонда мектептегі жарты миллион жалақы алатын ұстаздардың миссиясы қандай? Олар не үшін жоғары жалақы алып отыр? Бала мектепте он бір жыл оқып алған білімімен оқуға түсе алмаса — мектептердің деңгейі қандай болғаны?!
Бәлкім мәселе мектепте емес, оқыту методикасында шығар. Бізге осыны саралайтын уақыт жеткен жоқ па? Ата ана неге баланың біліміне қосымша ақы төлеу керек?
Мемлекет неге жоғары оқу орнына түсуге жарамайтын білім үшін қаржы шығындау керек?!
Он жылда үйренбегенін соңғы бір жылда қайта оқып, біліп, үйреніп, арманын арқалап бара жатқан жасты ары қарай ұштау да, Жаңа Қазақстанның жаңаша көзқарасты, адал азаматы етіп шығару да, ескі әдіске салып, қысым жасап, құлатып, орнына өз таныстарының балаларын тығу да, "жастар оқымайды, жастар нашар" деп "жауырды жаба тоқу" да оқу ордалары ұстаздарының арына сын!
Талантсыз бала болмайтыны секілді, жастың да жаманы болмайды, мәселе тәрбиелеуде...
Бақтыгүл АУДАН, қоғам белсендісі.
