Қасым-Жомарт Тоқаев басқарған бес жылда елімізде болған өзгерістер қандай?

Қасым-Жомарт Тоқаев қазақ мемлекетінің басшысы болғанына 5 жыл болды. Осы бес жыл ішінде саяси, экономикалық, әлеуметтік бағыттарда қандай өзгерістерге қол жеткіздік? Мұнан бөлек әлі де толықтыруды, реттеуді қажет ететін қандай салалар бар? Осы жөнінде YouTube-нің Newsroom99 арнасында саясаттанушы Ғазиз Әбішев пен журналист, экономикалық шолушы  Юрий Масанов өз ойларымен бөлісті деп хабарлайды Democrat.kz ақпараттық порталы. “Н.Назарбаев ресми президенттіктен кеткен күннен бастап, елімізде орын алған елеулі өзгерістерге тоқталатын болсақ, бірінші бағыт экономика секторында деп атап өтуге болады. Тоқаев миллиардтаған долларға шетелдік инвестициялар тарту, жаңа кәсіпорындар ашу және жаңа жұмыс орындарын ашу туралы айтады. Ол сондай-ақ ұлттық экономиканың негізгі қозғаушы күші болып саналатын шағын және орта бизнесті қолдауға барынша көңіл бөлуде. Сонымен қатар сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес және заңсыз сатып алынған активтерді қайтару бойынша. Президент заңсыз сатып алынған экономикалық активтерді қайтару және осы қаражатты халықтың игілігіне, соның ішінде мектеп құрылысына пайдалану жөніндегі жұмысы туралы ерекше айтып өтуге болады”,- деген журналист Юрий Масанов бір ғана “Ұлттық Қор балаларға” жобасының да экономикалық тұрғыдан ерекше бастама болғанын айтады. “Мұнан бөлек, азаматтарды қарыз құрсауынан шығару үшін кредиттерін кешіру жұмысы да жаман нәтиже бермеді”,- дейді экономикалық шолушы. Ал саяси тұрғыдан Қасым-Жомарт Тоқаевтың атқарған шаруаларына тоқталған Ғазиз Әбішев: “Қазақстанның сыртқы саясаты бойынша үлкен жұмыстар атқарылуда. Ресейдегі алып форум мінберінде Тоқаевтың “әр елдің егемендігі маңызды” екенін баса айтып, Осетия, Қырымға қатысты пікірін ашық білдіруі көп нәрсені аңғартады. Сонымен қатар көршілес жатқан елдермен арадағы саяси-эконмикалық байланысты нығайтуда жасалып жатқан жұмыс аз емес. Таяуда ғана Әзербайжан еліне ресми іссапармен барып, Қазақстан мен Әзербайжан көлік бағыттары мен энергетикалық қауіпсіздікте шешуші рөл атқаратын стратегиялық маңызды келіссөздер жасады. Әзербайжанмен ынтымақтастықта Қазақстанның транзиттік мүмкіндіктерін жақсартуға қатысты Тоқаевтың геосаяси стратегиясы бірнеше негізгі аспектілерге бағытталған. Сонымен қатар бұл келіссөздер «Бір белдеу, бір жол» бастамасы сияқты халықаралық жобаларға қатысуда екі елдің транзиттік мүмкіндіктерін кеңейтуге көмектеседі және олардың әлемдік аренадағы позициясын нығайтады. Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қытайға қатысты геосаясаты Қазақстан мен Қытай арасындағы тығыз және өзара тиімді қарым-қатынастарды дамытуға ұмтылысымен сипатталады. Тоқаев Қытаймен стратегиялық серіктестікке және экономика, сауда, инфрақұрылым, энергетика және көлік сияқты түрлі салалардағы ынтымақтастықты тереңдетуге үлкен мән береді. Бес жылдың ішінде мемлекет басшысы Тоқаевтың Қытайға бағытталған геосаясаты стратегиялық серіктестікті нығайту мен екі ел арасындағы достықты қалыптастыруға бағытталған. ҚХР Төрағасы Си Цзиньпиннен қолдау алу осы стратегияның негізгі аспектілерінің бірі болып табылады”,- дейді. Сонымен қатар қазақ мемлекетінің қазіргі басшысы келгелі бұрынғы кландық басқару жүйесі ыдырап, оның орнына ашық үкімет жүйесі енгізілгенін атқан саясаттанушы: “Тоқаевтың басқару жүйесі тұсында өтіп жатқан жиындардың дерлігі халық пен билік арасындағы диалогқа құрылды. Президенттің өзі әлеуметтік желі қолданушысы екенін бәрі біледі. Басқа-басқа мені таңғалдырған бір жағдай бар. Былтыр күзде Астанада бір кафеде ерлі-зайыптылар арасындағы жанжал барысында күйеуі әйеліне қол жұмсап, салдарынан әйелі көз жұмған оқиғаға қатысты президенттің “тікелей назарда ұстаймын” деген сыңайда жазба қалдыруы болды. Бұл дегеніміз қоғамдағы мәселелер Мемлекет басшысының назарында екеніне тағы бір дәлел болса керек”,-дейді. Жемқорлықпен, көлеңкелі бизнеспен шекара асқан миллиардтарды елге кері қайтару арқылы әрі ел экономикасының, әрі әлеуметтік проблемаларды шешуге бағытталған үлкен жұмыс атқарылғаны мәлім. “Заңсыз шетел асқан миллиардтаған ақшаны кері қайтарып, ол ақшаға мектеп салу туралы бастама көтеру арқылы президент өзінің саяси имиджін нығайта түсті. Сондай-ақ зейнетақы қорындағы ақшаны халыққа пайдалануға беру арқылы да өзінің саяси орнын анықтады”,- деген саясаттанушы Ғазиз Әбішев ел басқару үшін 5 жыл тым аз да емесін, тым көп те емесін алға тартады. Өз кезегінде журналист Юрий Масанов Мемлекет басшысының “жастар кадрлық резерві” мәселесіне қатысты тоқталып: “Әлі де болса, жас мамандарды билікке тартудың басқа тетіктері қарастырылғаны дұрыс. Себебі министр болудан гөрі шетелге кетіп, жайлы өмірін сонда сүргісі келетіндер аз емес. Әрине, жастарымыздың шетелге кетіп қалмауы үшін өз елімізде олардың жұмыс істеуіне барынша жағдай жасалуы керек”,- дейді. Фото ашық дереккөзден алынды.