Хоспис мейірбикесі өлім алдында адамдардың неге өкініш білдіретінін айтты, деп жазады Democrat.kz. сайты BAQ.KZ-ке сілтеме жасап.
15 жыл бойы көмек көрсету саласында жұмыс істеп, пациенттердің қасында соңғы сағаттарда болған хоспис мейірбикесі өлім алдында ең жиі айтылатын өкініштер туралы айтқан.
Ол шамамен 300 пациенттің соңғы сөздерін жазып алған.
Айтылмаған сөздер және бұзылған қарым-қатынастар
Лораның айтуынша, ең көп айтылатын өкініш - өз сезімін уақытында айта алмау және жақындарымен арадағы қатынасты түземей кету.
Адамдар дүние-мүлік пен жетістіктерін емес, «жаңбыр иісі, құстың даусы, баланың күлкісі» сияқты қарапайым сәттерді сағынатынын айтқан.
Тіпті ірі компанияның бас директоры:
Мен тірі болуды сергек жүрумен шатастырыппын. Өмірдің ең жақсы сәттері тегін болған, ал мен оларды байқамадым, – деп өкініш білдірген.
Жазушы Томас Блейк те бұл ойды растайды. Қазіргі таңда адамдар шынайы өмірді сезінбей, асығыс тірлік пен телефонға байланып қалған.
Әр сәтке толық қатыса алмау
Блейктің айтуынша, қазіргі қоғамның «дерті» – алаңдаушылық. Сол себепті өмірдің ең бағалы сәттері назарсыз қалады.
Бір күні сен жартылай ғана қатысқан сол сәт үшін біреу бәрін беруге дайын болады, – дейді ол.
Оның айтуынша, телефонды шетке қойып, отбасыңды тыңдап, тамақты асықпай ішу — қарапайым, бірақ маңызды әрекеттер.
Өмір бойы өзін жасыру
Көп адам өмір бойы біреуге ұқсауға тырысып, өз болмысын еркін көрсете алмағанына өкінеді.
Лора бір әйелдің соңғы сөзін еске алады: Әйел "Ақыры, мен жалғандықты доғардым", – деп паригін шешкен.
Нағыз бақыт – өзіңді жасырмай, шынайы болуға батылдық тапқанда келеді, - деп түсіндіреді Блейк.
Мейірімнің аздығы
Зерттеушілер атап өткендей, әсіресе адамдар мейірімді бола алмаған сәттері үшін қатты қиналатын көрінеді.
92 жастағы соғыс ардагері Джордж соңғы өкінішін айтқан.
Мен жауды жеңдім, бірақ өмірімді жоғалттым, - деген ол.
Белгілі болғандай, ол 40 жыл бойы ағасымен сөйлеспеген. Әрі сол ісі үшін соңғы демі қалған сәтте өкінетінін айтқан.
Сарапшылар ешкім өмірден өтерде қаталдығымен мақтанбайды, керісінше жұмсақ болмағанына өкінеді дейді.
Хабарлама жіберіңіз. Қоңырау шалыңыз. Айтатын сөзді ертеңге қалдырмаңыз, – деп кеңес береді Блейк.
Қорқынышпен өмір сүру
Зейнетке шыққан инженер соңғы сәтінде:
Кедей болудан соншалық қорықтым, ақырында қорқынышқа бай болыппын, – деп айтқан.
Ол зейнетке шыққаннан кейін үш ай ғана өмір сүрген және жинаған ақшасын пайдалана алмаған.
Біз бақытты әрдайым кейінге қалдырамыз. Бірақ өмір жоспарға бағынбайды, – дейді Блейк.
Кешіре алмау
Көп адам жылдар бойы іштей ренішті ұстап, өз өмірін ауырлатып жібереді.
Лораның пациенттерінің бірі ұзақ жыл араз болған ұлын соңғы сәтінде кешіргенін айтады.
Ашумен өле алмаймын, – деген баласымен араз болған әйел.
Кешіргеннен кейін ол жарты сағаттан соң көз жұмған.
Кешірмеу басқа адамды емес – өзіңді улайды, – дейді Блейк.
Кешіру қиын болса, мамандар кешірім хатын жазып көруді ұсынады.
Тыныштық – марапат емес, ол босату, – дейді ол.
Бірнәрсені бастауға батылы жетпеу
Көптеген адам тәуекел етпегеніне, жаңа іс бастамағанына өкінген.
Ешкім сәтсіздіктеріне өкініш білдірмеген. Тек әрекет жасамағандарына өкініш айтқан.
Мен қателіктеріме өкінбедім. Мен тәуекел етпегеніме өкіндім, - деген олар.
Жақындарына көңіл бөлмеу
Бір ер адам өзінің үйде болса да, «бірге» болмағанына өкінген. Жұмыс, әдеттер, тұрмыстық міндеттер – бәрі уақытты жұтып, қайтара алмай қалғанын айтқан.
Мен үйде болдым, бірақ онымен бірге емес едім, - деп өкінген.
Көп адам өмірін басқалардың – ата-анасының, қоғамның, ортасының «не ойлайды» деген көзқарасына сай өткізген.
Әр сәтті толық сезіну, жақындарымызға көңіл бөлу, шынайы болуға және кешіруге батылдық табу — нағыз бақытқа апаратын жол.
Психологтар өкінетін үш нәрсені жазып, соңғы сәтте өкінбейтіндей біреуінен қазірден бастауға кеңес береді.
Мамандар өмірді кейінге қалдырмай, бүгіннен бастап, әр сәтке мән беріп өмір сүру өкінішке жеткізбейді дейді.
