Ләззат Танысбай «Евразиядағы» Дариға Назарбаеваның былығын аша ма? Әлде Қазақстан бюджетіне келтірілген зиянның - 8,1 млрд теңгенің «ізін» жасыру үшін «Евразияға» бас директор болып барды ма?
Ресейдің ОРТ телеарнасының негізінде құрылған «Евразия Бірінші арнасына» Сергей Кисилев 16 жыл (2007-2010, 2012-2024) бас директор болғанын білеміз. Ол «басынан бақайшығына шейін» Дариға Назарбаеваның «адамы».
Есеп комитетінің мәліметінше, 2008 жылы «Алаң» атты ЖШС Әлиев-Назарбаева иелігіндегі «НұрБанктен» 9,5 млрд теңгені (50,8 млн фунт стерлинг) жылдық аз пайызбен (10%) несиелеп алады да, ол ақшаны түгел Лондонда тіркелген, Д.Назарбаева қатысы бар Borellis Investment Corp компаниясының есепшотына «лақтырып» жіберді.
Бір жылдан кейін «Алаң», «Нұрбанк» және «Евразия» өзара келісім жасайды: «Алаң» алып кеткен ақшаны пайызымен қоса «НұрБанкке» қайтару жөнінде «Евразия» міндеттеме алады.
Ал 10 күннен кейін «Евразия» «Бірінші Президент қорына», одан әрі 80 пайыздық үлесін «Қазақстан» ТРК АҚ-на беріп, соның еншілес компаниясына айналады, бюджеттен орасан көп қаржы ала бастайды.
«Өтірік айтқан жеріңде көп тұрма» дегендей осы аралықта (2010-2012) С.Кисилев «Евразияның бас директорлығынан уақытша «демалады» ғой.
Дариға Назарбаева ұлы Нұрәлі Әлиевтің иелігінде қалған «НұрБанкті» «тақырға отырғызып» кететін ақымақ адам емес.
Әлгі шетел валютасымен алынаған несие, яғни 9,5 мдрд теңге, үстеме пайызы бар, теңгенің құнсыздануы бар, өсіп-өсіп 2014 жылы 15,8 млрд теңгеге жетеді. Мемлекеттік телеарна атанып, «Қазақстанның» еншілес компаниясы болып алған «Евразияның» бас директоры С.Киселев бюджеттен ақша алып, оны «НұрБанкке» құйып отырады.
Әрине, бұл «Қазақстан» ТРК АҚ басшылығында Ерлан Қарин болғанда да, Ләззат Танысбай болғанда да жалғасты. Олар қарамағындағы еншілес телеарнада қандай былық болып жатқанын жақсы білсе де, бірінші басшы ретінде саусағының ұшын да қимылдатқан жоқ.
Қаңтар оқиғасынан кейін, 2022 жылдың жазында «Жаңа Қазақстан» Назарбаевтар әулетін қысып, ұрланған-жырымдалған бюджет қаржысын қайтармақ болды.
Есеп комитеті 2021 жылды қоса алғанда «Евразияның» Қазақстан бюджетіне 8,1 мрд теңге зиян келтіргенін анықтап, қылмыстық іс жүргізуді қаржы полициясына жүктеген.
Басқасын айтпағанның өзінде осы шығын үшін Дариға Назарбаеваны Сергей Кисилевке қосып түрмеге тоғытуға болар еді. Олай болмады – аяқасты бұл іс жабылып қалды. Неге?
Кейбір мәліметте әлгі 9,5 млрд теңгені Д.Назарбаеваның өзі ғана «жемеген», басқа компания алған несиені төлеуді міндетіне алған «Евразия» бас директоры С.Кисилев те құр қол қалмапты. Ол 2014 жылы Алматының тау жағындағы Бағанашылда Әулие Владимир князға арнап биіктігі 30 метрлік шіркеу салудың бастамашысы болып, сол құрылысты қаржыландыруға қатысқан.
Шіркеу құрылысы 2020 жылы аяқталды. Ресей патриархы Кирилл қазақстандық Кисилев секілді белсенділерге алғыс айтып, оларды марапаттады.
Ал 2022 жылы бюджеттің ақшасын құйтырқы схема арқылы қымқырған «Евразия-1» арнасының бас директоры мен оның артында тұрған Дариға Назарбаевға қарсы қылмыстық іс қозғалғанда Украинадағы соғысты жан-тәнімен қолдаған Ресей патриархы Кирилл Қазақстанның лауазымды шенеуніктеріне телефон соғып, «қойыңдар» депті.
Содан кейін «Евразияға», Д.Назарбаева мен С.Кисилевке қарсы қылмыстық іс тоқтап қалды» деген болжам бар.
Егер «Евразияға» бас директор қызметіне барған Ләззат Танысбай кейбір журналистер айтқандай «білікті медиа менеджер» болса, онда Д.Назарбаева мен С.Кисилевтің ісін қайтадан қозғау жөнінде бастама көтеріп, бюджетке келтірілген шығынның орнын толтыруы қажет.
Бұған оның 100 пайыз қақы бар. Ал егер үндемей қалса, «Қазақстан» ТРК АҚ-на төрайым болып жүргенде Ләззат Танысбайды да патриарх Кирилл қорқытып тастаған, ол «Евразиядағы» жемқорлықты қайтадан ашу үшін емес, жып-жылас қылып жауып тастау үшін бас директор болды» деген күмән миымызда қалады.
Мұндай жағдайда жағымпаздар жазғандай «Л.Танысбай – мықты медиа менеджер» деп айта аламыз ба?!.
Ораз ӘЛІМБЕКОВ, журналист.
